суббота, 2 ноября 2013 г.

О ПРОИСХОЖДЕНИИ ПЕРВОХРИСТИАНСКОЙ ИЕРАРХИИ



А. Лебедев

ПО ВОПРОСУ

о происхождении первохристианской иерархии


На вопрос: откуда ведет свое начало иерархия христианской церкви, кратко и ясно отвечают нам так: «от самого Иисуса Христа и от сошествия на апостолов св. Духа и с тех пор непрерывно продолжается чрез преемственное рукоположение в таинстве священства»! Разумеется, с высшей догматической точки зрения все, что происходить в церкви великого и святого — все это совершается Христом и св. Духом. Но на самом деле удовлетворит ли кого либо тот ответ о происхождении иерархии, который мы привели? Христос иерархии не организовал: апостолов, ведь, никто не назовет иерархами христианской церкви; а что касается дня пятидесятницы, в которую сходил Духе Св., то ни в этот день и ни вскоре после него устроения иерархии произведено не было. Очень интересно: чем думают доказать мысль о таком происхождении иерархии, какая выражена в приведенном ответе? Единственно следующими словами ап. Павла: «Он (т. е. Иис. Хр.) поставил одних апостолами, других пророками, иных евангелистами, иных пастырями учителями, к совершению святых, на дело служения, для созидания тела Христова» (Ефес. 4, 11—12). Спрашивается: где же здесь указание на иерархию, как ее обыкновенно понимают? Здесь исчисляются такие лица, которых никто не причислял и не причисляете к лицам иерархическим. «Апостолы, пророки, евангелисты, учители» — что же это за иерархи? Разве существовала когда-нибудь церковь, которая управлялась бы всеми этими лицами в качестве членов иерархии в точном смысле этого слова? Правда, в числе предстоятелей церкви в указанном месте ап. Павла упомянуты: «пастыри». Допустим, что здесь разумеется какой-либо класс иерархических лиц, напр., хоть епископы. Но в таком случае кто может указать и разъяснить, каким иерархическим чинам соответствуют упоминаемые Павлом: «апостолы, пророки, евангелисты, учители»? — Да и сколько же после этого следует насчитывать степеней иерархии и какие они? Из такого памятника, как Διδαχὴ Κυρίου διὰ τῶν δώδεκα ἀποστόλων, и из литературы о нем мы знаем, что апостолы, пророки и учители, о которых упоминает Павел и к разряду которых должны быть причисляемы и «евангелисты», к иерархическим лицам не принадлежали и носили на себе так называемые свободные служения. Правда, их нельзя признавать и простыми мирянами, заурядными христианами: они шли рука об руку с правящими классами церковного общества; но все же они не брали на себя обязательства служить известной определенной церковной общине, что входит в понятие иерархического лица — и потому не могли быть этими последними. — В разбираемом нами «ответе» большой вес в вопросе об иерархии дается «преемственному рукоположению в таинстве священства». He будем пускаться в рассмотрение вопроса: какой смысл имело рукоположение в древности; скажем одно: тем текстом из послания Павловн, которым аргументируется разбираемый «ответ», и в котором речь идет главным образом о харизматических учителях, совершенно исключается «преемственное рукоположение», ибо, за очень редкими случаями, харизматические учители ни кем не избирались и ни от кого не получали рукоположения. Они были убеждены, что избирал их и управлял ими невидимо сам Духе святый. Вообще мы должны прямо сказать, что вышеуказанный текст из послания к Ефесянам о начале или происхождении иерархии ничего не говорит и не может быть утилизован в интересах этого вопроса.
Разрешить вопрос о происхождении иерархии поможет нам лишь историческая перспектива, хотя и в этом отношении не следует обольщать себя слишком большими надеждами. Один из главных недостатков «догматического» понимания данного вопроса заключается в утверждении, что иерархия создалась; сформировалась и определилась еще в век апостольский, так что последующим векам оставалось только стилизовать готовое достояние, не прилагая никаких особых трудов и забот. He часто можно встречать представление столь неосновательное, как это. В истории ничего не происходит экспромтом. Законы истории проявили свою силу и в настоящем случае.
пятница, 28 июня 2013 г.

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΜΕΤΑΛΗΨΕΩΣ (1)

ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
Βιβλίον ψιχωφελίστατον
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΜΕΤΑΛΗΨΕΩΣ ΤΩΝ ΑΧΡΑΝΤΩΝ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ

ΚΕΦΑΛΛΙΟΝ Α΄
Εἶναι ἀναγκαῖον νά μεταλαμβάνουν συχνά οἱ ὀρθόδοξοι τό θεῖο Σῶμα καί Αἷμα τοῦ Κυρίου μας.

Ὅλοι οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοί διατάσσονται ἀπό τίς δεσποτικές προσταγές τοῦ Κυρίου μας ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ νά μεταλαμβάνουν συχνά. Τό ἴδιο ὁρίζουν οἱ Πράξεις καί οἱ Κανόνες τῶν ἁγίων Ἀποστόλων καί τῶν ἱερῶν Συνόδων, καθώς καί οἱ μαρτυρίες τῶν θείων Πατέρων. ἐντολή αὐτή δίδεται ἀπό τά ἴδια τά λόγια, τήν τάξη καί τήν ἱεροπραξία τῆς θείας Λειτουργίας, ὅπως καί ἀπό αὐτή καθ' ἑαυτή τή θεία Μετάληψη.
пятница, 31 мая 2013 г.

ΚΑΘΙΔΡΥΣΙΣ ΡΩΣΣΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ


ΚΑΘΙΔΡΥΣΙΣ ΡΩΣΣΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ

Πρᾶξις συνοδικὴ, ἐν ᾗ καὶ ἀποβολὴ τοῦ νέου καλενταρίου, ἤτοι τῆς περὶ τὸ πάσχα λατίνων καινοτομίας (1590). (1)

Τῆς ἁγίας καὶ ἱερᾶς μεγάλης συνόδου, τῆς ἐν ὀνόματι τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ συναχθείσης ἐν τῷ ναῷ τῆς ὑπεραγίας δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Παμμακαρίστου ᾀειπαρθένου Μαρίας τῆς ἐπωνομασμένης Παραμυθίας, ἐν Κωνσταντινουπόλει, ἐν ἡμέοαις τοῦ εὐσεβεστάτου καὶ θεοστέπτου βασιλέως Μοσκόβου καὶ αὐτοκράτορος πάσης ῾Ρωσσίας Θεοδώρου Ἰωάννου, προκαθεζομένων τῶν ἁγιωτάτων ὀρθοδόξων πατριαρχῶν, τοῦ τε παναγιωτάτου Ἱερεμίου ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντιτινουπόλεως νέας ῾Ρώμης καὶ οἰκουμενικοῦ πατριάρχου, τοῦ τε μακαριωτάτου Μελετίου πάπα καὶ πατριάρχου τῆς μεγάλης πόλεως Ἀλεξανδρείας καὶ κριτοῦ τῆς οἰχουμένης, καὶ τὸν τόπον ἑπέχοντος τοῦ παναγιωτάτου Ἰωακεὶμ Θεουπόλεως τῆς μεγάλης Ἀντιοχείας, καὶ τάσης τῆς Ἀνατολῆς, καὶ τοῦ παναγιωτάτου Σωφρονίου πατριάρχου τῆς ἁγίας πόλεως Ἱερουσαλὴμ καὶ τάσης Παλαιστίνης, ἐνδημυοῦντος τοῦ λαμπροτάτου Γρηγορίου Ἀθανασίου, πρέσβεως τοῦ προῤῥηθέντος θεοστεβεστάτου βασιλέως, συνεδρευόντων καὶ τῶν πανιερωτάτων  ἀρχιερέων ἐκ πάσης ἐπαρχίας τῆς ἀνατολικῆς ἐκκλνσίας τῶν ὀρθοδόξων, Μελέτιος ὁ μακαριώτατος Ἀλεξανδρείας εἶπεν:
вторник, 28 мая 2013 г.

Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΚΟΣ Ο ΕΥΓΕΝΙΚΟΣ ΠΕΡΙ ΛΑΤΙΝΙΚΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ

Ό Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός περί λατινικού βαπτίσματος και περί της ένταξης από τη λατινική αίρεση με Άγιο Μύρο.

῾Αγίου Μάρκου τοῦ Εὐγενικοῦ

Ἐγκύκλιος ἐπιστολὴ τοῖς ἁπανταχοῦ τῆς γῆς καὶ τῶν νήσων εὑρισκομένοις ὀρθοδόξοις Χριστιανοῖς


1. Οἱ τὴν κακὴν ἡμᾶς αἰχμαλωσίαν αἰχμαλωτεύσαντες, καὶ πρὸς τὴν Βαβυλῶνα τῶν λατινικῶν ἐθῶν καὶ δογμάτων θελήσαντες κατασῦραι, τοῦτο μὲν οὐκ ἠδυνήθησαν ἀγαγεῖν εἰς πέρας, αὐτόθεν τε ἀπεμφαῖνον ὁρῶντες, καὶ ἄλλως ἀδύνατον, ἐν μέσω δέ που τῆς ὁδοῦ καταμείναντες, αὐτοί τε καὶ ὅσοι τούτοις ἐπηκολούθησαν, οὔτ' ἐκεῖνο λοιπὸν μεμενήκασιν, οὔτε τοῦτο γεγόνασιν· Ἱεροσόλυμα μὲν ἀπολιπόντες, τὴν ὡς ἀληθῶς ὅρασιν τῆς εἰρήνης, καὶ τὸ Σιὼν ὄρος, τὴν βεβαίαν πίστιν καὶ ἄσειστον, Βαβυλώνιοι δὲ γενέσθαί τε καὶ κληθῆναι, μήτε βουλόμενοι μήτε δυνάμενοι, καὶ διὰ τοῦτ' ἂν, δικαίως κληθέντες Γραικολατῖνοι, καλούμενοι δ' οὖν, ὑπὸ τῶν πολλῶν, Λατινόφρονες. Οὗτοι τοίνυν οἱ μιξόθηρες ἄνθρωποι κατὰ τοὺς ἐν μύθοις ἱπποκενταύρους, μετὰ τῶν Λατίνων μὲν ὁμολογοῦσι τὸ «ἐκ τοῦ Υἱοῦ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ἐκπορεύεσθαι καὶ τὸν Υἱὸν αἴτιον ἔχειν τῆς ἑαυτοῦ ὑπάρξεως» (οὕτω γὰρ καὶ ὁ αὐτῶν ὅρος διαλαμβάνει), μεθ' ἡμῶν δὲ τὸ «ἐκ τοῦ Πατρὸς ἐκπορεύεσθαι» λέγουσι· καὶ μετ' ἐκείνων μὲν  «θεμιτῶς καὶ εὐλόγως τὴν προσθήκην ἐν τῷ συμβόλῳ γεγονέναι» φασὶ, μεθ' ἡμῶν δὲ λέγειν ταύτην οὐ καταδέχονται, (καίτοι γε τὸ θεμιτῶς καὶ εὐλόγως γενόμενον τὶς ἂν παραιτήσαιτο λέγειν;)· καὶ, μετ' ἐκείνων μὲν, τὸ ἄζυμον «σῶμα τοῦ Χριστοῦ» λέγουσι, μεθ' ἡμῶν δὲ, αὐτοῦ μεταλαμβάνειν οὐκ ἂν τολμήσειεν. Ἆρ' οὐχ ἱκανὰ ταῦτα τὴν γνώμην αὐτῶν διαδεῖξαι, καὶ ὅτι, οὐκ Ἀληθείας ἔρευναν ποιούμενοι, τοῖς Λατίνοις συνῆλθον, ἣν, ἐν χερσὶν ἔχοντες, προδεδώκασιν, ἀλλὰ χρυσοχοῆσαι βουλόμενοι, καὶ πεπλασμένην, οὐκ ἀληθῆ, συστήσασθαι ἕνωσιν;
2. Τίνα δὲ καὶ τρόπον αὐτοῖς ἡνώθησαν, ἐπισκεπτέον· πᾶν γὰρ τὸ ἑτέρῳ ἑνούμενον, δι' ἑνός τινος μέσου πάντως, ἑνοῦται. Τῇ μὲν οὖν δόξῃ, τῇ περὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος, ἔδοξαν ἑνωθῆναι, σὺν αὐτοῖς ἀποφηνάμενοι «καὶ ἐκ τοῦ Υἱοῦ τοῦτο ἔχειν τὴν ὕπαρξιν»· τὰ δ' ἄλλα πάντα διάφορα, καὶ οὐδὲν ἐν αὐτοῖς ἓν, οὐδὲ μέσον, οὐδὲ κοινὸν, ἀλλὰ δύο μὲν σύμβολα καὶ παρηλλαγμένα λέγεται πάλιν, ὥσπερ καὶ πρότερον· διτταὶ δὲ καὶ διάφοροι λειτουργίαι τελοῦνται, ἡ μὲν δι' ἐνζύμου θυσίας, ἡ δὲ δι' ἀζύμου· διττά δὲ βαπτίσματα, τό μὲν διὰ τριττῆς καταδύσεως τελειοῦν, τὸ δὲ δι' ἐπιχύσεως ὕδατος ἐκ κορυφῆς ἄνωθεν, καὶ τὸ μὲν, τῷ μύρῳ προσχρώμενον, τὸ δὲ, οὐδ' ὁτιοῦν αὐτοῦ χρείαν ἔχον· διττὰ δὲ τὰ ἔθη πάντα, καὶ ἐν πᾶσι παρηλλαγμένα, νηστεῖαί τε καὶ ἐκκλησιαστικαὶ τάξεις καὶ εἴ τι τοιοῦτον. Τὶς οὖν ἡ ἕνωσις, ὅταν μὴ φανερὸν καὶ ἐπίδηλον σημεῖον ἔχῃ; Καὶ πῶς ἡνώθησαν οἱ τὰ οἰκεῖα στέργειν βουλόμενοι (τοῦτο γάρ που καὶ συνεφώνησαν) καί μὴ τοῖς ἐκ τῶν Πατέρων παραδεδομένοις ἀκολουθοῦντες;
четверг, 23 мая 2013 г.

Деяние Московского Собора 1667 года о принятии католиков через миро


Из книги соборных деяний Собора 1667 года.

Отъ римскiя вѣры къ православнѣй вѣрѣ святыя восточныя Церкве приходящая люди, како прiимати, правила, и сужденiе известное.

Во имя Отца, и Сына, и святаго Духа, аминь.
Нынѣшняго настоящаго лѣта, 7175 оть сотворенія свѣта, отъ воплощенія же Бога Слова 1667, марта въ 15 день. По богодохновенному тщанію великого государя царя и великого князя Алексіа Михайловича, всеа Великія и Малыя и Бѣлыя Россіи самодержца, всесвятѣйшіи патріарси, Александрійскій Паисій Божіею милостію папа и патріархъ и судія вселенскій, Макарій Божіею милостію патріархъ Божіяго града Антіохіи и всего востока, Іоасафъ Божіею милостію патріархъ Московскій и всеа Россіи, снидошася купно съ преосвященными митрополиты, со архіепископы и епископы, и со всѣмъ освященнымъ соборомъ. Къ нимъ же возгласи великій государь царь и великій князь Алексій Михайловичь, всеа Великія и Малыя и Бѣлыя Россіи самодержецъ, о преждебывшемъ соборѣ во 129-мъ году, при святѣйшемъ Филаретѣ Никитичѣ патріархѣ Московскомъ и всеа Россіи , о крещеніи отъ Римскія вѣры приходящихъ кь православиѣй вѣрѣ святыя Восточныя церкве, правилно ли повелѣся тѣхъ крестити?

ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΕΚ ΤΩΝ ΛΑΤΙΝΙΚΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΝΤΑΣ ΤΗ ΟΡΘΟΔΟΞΩ ΤΕ ΚΑΙ ΚΑΘΟΛΙΚΗ ἘΚΚΛΗΣΙΑ


ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ
Τυπωθεῖσα ὑπ' αὐτῆς τῆς ἁγίας καὶ μεγάλης συνόδου, εἰς τοὺς ἐκ τῶν λατινικῶν αἱρέσεων ἐπιστρέφοντας τῇ ὀρθοδόξῳ τε καὶ καθολικῇ Ἐκκλησίᾳ τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἀλλὰ δὴ καὶ τοῖς τρισὶν ἁγιωτάτοις πατριάρχαις τῆς Ἀνατολῆς, Ἀλεξανδρείας δηλονότι, Ἀντιοχείας, καὶ Ἱεροσολύμων.
ΕΤΥΠΩΘΗ δ' αὕτη ἐν ἔτει 1492, ἐν Κωνσταντινουπόλει, ἐπὶ τῆς πατριαρχείας τοῦ ἁγιωτάτου πατριάρχου κυρίου Συμεών. Ἰστέον δὲ, ὅτι ἡ σύνοδος αὕτη, οἰκουμενικὴ οὖσα, πρώτη σὺν Θεῷ τὴν ἐν Φλωρεντίᾳ ἐκείνην παρανομωτάτην κατέβαλε καὶ ἀνέτρεψε σύνοδον (1484), ὡς κακῶς καὶ ἀθέσμως προβᾶσαν, καὶ μὴ ἀκολουθήσασαν ταῖς πρὸ αὐτῆς ἁγίαις καὶ οἰκουμενικαῖς συνόδοις, διὸ καὶ τὸν ὅρον τῆς καθ' ἡμᾶς ὁρθοδόξου καὶ ἁγίας ταύτης συνόδου, τῆς ἐν Κωνσταντινουπόλει δηλαδὴ, κατετάξαμεν τοῦτον ἐν τῷ παρόντι ἱερῷ κώδικι τῆς ἁγίας τοῦ Χριστοῦ μεγάλης Ἐκκλησίας, ἐπὶ τῶν ἡμερῶν ἠμῶν ταύτης συστάσης. Καὶ ταῦτα μὲν ὧδέ πως εἰρήσθω.
Ὁ δὲ ἀρχιερεὺς, ἢ καὶ ὁ ἱερεὺς, προτροπῇ αὐτοῦ, βαλὼν ἐπιτραχήλιον, ποιεῖ εὐλογητὸν ἔμπρσθεν τῶν ἀγίων θυρῶν τοῦ βήματος.